Bof

bof

Informatie over de bof

Wat is de bof?

Bof , parotitis epidemica, ook wel dikoor genoemd, is een meestal onschuldige virale kinderziekte. Bof begint vaak met koorts en een opgezette wang door een ontstoken speekselklier. De ziekte komt meestal voor bij kinderen die niet gevaccineerd zijn, maar kan ook oudere mensen besmetten. Bij ouderen is de kans op een ernstige infectie groter.

Het oplopen van de aandoening tijdens de eerste 3 maanden van de zwangerschap, heeft te maken met de grootste percentages van miskramen. Hoewel het bofvirus de placenta passeert is er geen bewijs dat het aangeboren afwijkingen veroorzaakt. De ziekte heeft een incubatietijd van 14 tot 21 dagen met als eerste symptoom de zwelling van de grote speekselklier die zich in de hoek van de kaak onder het oor bevind.

Hoe wordt de bof overgedragen?

De bof wordt overgedragen in de laatste week van de incubatietijd en zolang de speekselklieren gezwollen zijn.  De besmetting gebeurt via kleine druppeltjes die de patiënt verzendt (hoesten/niezen/praten) en door aanraking met besmette voorwerpen. Over het algemeen presenteert de bof een veel lagere transmissie dan andere infectieziekten zoals waterpokken en daarom komt het zelden tegelijkertijd bij  twee of meer leden van één familie voor .

Symptomen van de Bof

De bof openbaart zich meestal met eenzijdige zwelling van de oorspeeksellymfklieren die na 3-4 dagen dubbelzijdig wordt. Het aangetaste gebied is pijnlijk. De pijn verergert bij het nemen van zuren (citroensap). Meestal gaat de zwelling samen met koorts die hoog kan zijn. In sommige gevallen treden ook zwellingen bij andere speekselklieren op, met als resultaat pijn bij het openen van de mond en het slikken. Er is vastgesteld dat de infectie in ongeveer 40% van de gevallen subklinisch verloopt.

Diagnose voor de Bof

De diagnose wordt meestal gesteld op basis van het klinisch beeld van de patiënt en de oorspeeksellymfklieren zwelling. De diagnose is problematisch in gevallen van meningitis, orchitis en pancreatitis als er geen zwelling van de parotis is. In deze gevallen wordt de diagnose bevestigd door laboratoriumtests:

  • Virusisolatie door middel van kweek van urine, speeksel of hersenvocht
  • Het aantonen van specifieke antistoffen (IgM en IgG) in het bloedserum.

Behandeling voor de bof

Er is geen specifieke behandeling voor de bof. De therapie is gericht om de symptomen te verminderen en omvat het toedienen van koortswerende middelen en het toedienen van vloeibare levensmiddelen als het kauwen pijnlijk is . In het geval van orchitis zijn warme kompressen en pijnstillers aanbevolen.

Complicaties die kunnen optreden

De bof kan leiden tot de volgende complicaties:

  • hersenvliesontsteking (meningitis): komt bij 10% van de patiënten voor
  • ontsteking van de testikel (orchitis): vindt bijna uitsluitend in de puberteit plaats  of bij volwassenheid in percentages van  15% tot 35%. De zwelling van de testikels komt gewoonlijk 3-4 dagen na de zwelling van de parotis en is pijnlijk,  in zeldzame gevallen kan het onvruchtbaarheid veroorzaken.
  • ontsteking van de eierstokken (oöphoritis): veroorzaakt geen onvruchtbaarheid
  • ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis): komt zelden voor bij kinderen en wordt gekenmerkt door acute buikpijn en koorts.

Preventie tegen de bof

Het belangrijkste middel voor de preventie van de bof is bof, mazelen en rodehond/rubella vaccin (BMR) dat verplicht aan alle kinderen tussen 12-15 maanden  wordt gegeven, met een tweede dosis minstens een maand later, terwijl die meestal tussen de 4-6 jaar wordt gegeven. Vaccinatie is vooral belangrijk voor adolescenten en volwassenen die niet de ziekte zijn doorgaan of daar niet tegen zijn gevaccineerd.

De juiste specialiteit

De juiste arts is de Kinderarts of de Huisarts (afhankelijk van de leeftijd)

Maak een afspraak met een Kinderarts

Maak een afspraak met een Huisarts